Moment, w którym komornik chce zabrać sprzęt domowy, jest jednym z najbardziej namacalnych i dotkliwych przejawów egzekucji komorniczej. To chwila, gdy problem długów wkracza fizycznie do naszego domu i zagraża przedmiotom, z których korzystamy na co dzień. Wiele osób w takiej sytuacji czuje się kompletnie bezradnych, zakładając, że komornik może zabrać wszystko, co ma jakąkolwiek wartość. Na szczęście, tak nie jest. Prawo chroni Twoje minimum egzystencji. 

Zrozumienie, co jest niezbędne – tarcza ochronna Twojego domu

Najważniejszą rzeczą, jaką musisz wiedzieć, jest to, że komornik nie może zająć przedmiotów, które są Tobie i Twojej rodzinie niezbędne do codziennego funkcjonowania. To nie jest jego dobra wola, a Twój ustawowy przywilej. Kodeks postępowania cywilnego wyraźnie wyłącza spod egzekucji „przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników”. Co to oznacza w praktyce? Oznacza to, że komornik nie może zająć Twojej lodówki, pralki, kuchenki (czy to gazowej, czy elektrycznej), łóżek, stołu, krzeseł czy podstawowych szaf na ubrania. Są to sprzęty uznawane za absolutnie konieczne do prowadzenia gospodarstwa domowego i zapewnienia minimum egzystencji. Celem egzekucji jest odzyskanie długu, a nie pozbawienie Cię możliwości przygotowania posiłku, wyprania ubrań czy snu.

A co z telewizorem, komputerem czy mikrofalówką?

Tu sytuacja staje się bardziej złożona. Wyłączenie spod egzekucji dotyczy przedmiotów niezbędnych. Czy telewizor jest niezbędny? W świetle prawa zazwyczaj nie. Oznacza to, że komornik ma prawo zająć Twój telewizor (zwłaszcza jeśli jest to nowy, wartościowy model), konsolę do gier, drogi ekspres do kawy, system kina domowego czy drugi, zapasowy komputer. Są to przedmioty, które mogą zostać uznane za zbytkowne lub niebędące przedmiotami pierwszej potrzeby.

Inaczej wygląda kwestia komputera. Jeśli jesteś w stanie udowodnić, że komputer jest Ci niezbędny do pracy zarobkowej lub do nauki (np. dla Twoich dzieci), możesz skutecznie wnioskować o jego wyłączenie spod egzekucji. Podobnie, jeśli np. ze względów zdrowotnych musisz korzystać z kuchenki mikrofalowej do przygotowywania specjalnych posiłków, również możesz próbować argumentować, że jest to dla Ciebie przedmiot niezbędny.

Co robić, gdy komornik chce zająć chroniony sprzęt? Twoje prawo do reakcji

Jeśli podczas czynności w Twoim domu komornik wskazuje na przedmiot, który Twoim zdaniem jest ustawowo chroniony (np. jedyną lodówkę czy pralkę), musisz działać. Spokojnie, ale stanowczo poinformuj komornika, że ten przedmiot, zgodnie z art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego, jest wyłączony spod egzekucji jako niezbędny do życia. Twoim obowiązkiem jest powołanie się na ten fakt. Komornicy zazwyczaj znają te przepisy i odstąpią od zajęcia.

Jeśli jednak komornik, mimo Twoich wyjaśnień, dokona zajęcia takiego przedmiotu (co zdarza się rzadko, ale jest możliwe), nie jest to koniec świata. Masz prawo w terminie 7 dni złożyć skargę na czynności komornika do sądu rejonowego, przy którym działa komornik. W skardze musisz uzasadnić, dlaczego dany sprzęt jest Ci niezbędny i wnieść o uchylenie czynności zajęcia.

Sprzęt nie jest Twój – jak to udowodnić?

Bardzo częstą sytuacją jest posiadanie w domu sprzętów, które nie są Twoją własnością. Może to być telewizor należący do współmałżonka (z którym masz intercyzę), laptop dziecka czy pralka pożyczona od rodziców. Komornik może zajmować tylko majątek należący do dłużnika. Jeśli komornik chce zająć przedmiot nienależący do Ciebie, musisz go o tym poinformować i, co najważniejsze, przedstawić dowody własności tego przedmiotu przez inną osobę. Najlepszym dowodem jest faktura imienna lub umowa kupna-sprzedaży wystawiona na tę osobę. Jeśli, mimo to, dojdzie do zajęcia, prawowity właściciel musi jak najszybciej złożyć do komornika wniosek o zwolnienie sprzętu spod egzekucji, a jeśli to nie pomoże – wytoczyć w sądzie specjalne powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.

Aktywne działanie – najlepsza obrona przed utratą sprzętu

Pamiętaj, że najlepszą formą obrony przed utratą majątku, w tym sprzętu domowego, jest aktywne rozwiązywanie problemu zadłużenia. Nie czekaj na wizytę komornika. Podejmij negocjacje z wierzycielem, spróbuj zawrzeć ugodę. W sytuacji, gdy długi Cię przerastają, rozważ skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej lub, w ostateczności, z upadłości konsumenckiej, która wstrzymuje wszystkie egzekucje.

Podsumowując, choć komornik ma prawo zająć sprzęt domowy, to prawo wyraźnie chroni przedmioty niezbędne do Twojej codziennej egzystencji. Znajomość swoich praw, spokojna, ale stanowcza postawa podczas wizyty komornika oraz aktywne działanie w celu rozwiązania problemu długu to Twoje najważniejsze narzędzia w tej trudnej sytuacji. W FINTEO zawsze stoimy po stronie świadomej i legalnej obrony Twoich interesów.